Czym zajmuje się spawacz? Opis stanowiska
Spawacz za pomocą odpowiednich narzędzi spawa elementy wykonane ze stali, żeliwa, metali nieżelaznych i ich stopów, używając do tego elektrycznego źródła ciepła. To pracownik fizyczny, dlatego musi odznaczać się dobrą kondycją i zdrowiem. Jego praca ma najczęściej charakter zmianowy. Czasami jest również zobowiązany do stawiania się na wezwanie, na przykład w przypadku awarii. Spawacz musi nosić ubranie robocze: specjalne okulary spawalnicze, rękawice i kombinezon. Podczas wykonywania swoich obowiązków narażony jest na choroby zawodowe, takie jak poparzenia odpryskującymi i gorącymi kawałkami metalu czy napromieniowanie światłem ultrafioletowym.
Spawacz: zakres obowiązków
Do głównych obowiązków spawacza należą:
- zapoznanie się z elementami konstrukcji i materiałem;
- przygotowanie powierzchni do spawania;
- spawanie metalowych konstrukcji i plastikowych komponentów;
- kontrola jakości wykonanego spawu;
- zajmowanie się dokumentacją techniczną, dotyczącą np. wykonanej pracy czy stanu sprzętu;
- wykonywanie przeglądów, konserwacja i czyszczenie sprzętu wykorzystywanego do spawania (sprzęt musi działać prawidłowo, ponieważ ma to wpływ na jakość spawy i bezpieczeństwo spawacza).
Metody spawania
Istnieją różne metody spawania, a co za tym idzie, spawacz może specjalizować się w jednej lub kilku z nich. Są to na przykład:
- metoda MIG (Metal Inter Gas) – spawanie elektrodą topliwą w osłonie gazów obojętnych (argonu lub helu); spawanie odbywa się za pomocą łuku elektrycznego jarzącego się między spawanym materiałem a elektrodą w postaci drutu; metoda ta nadaje się do spawania większości materiałów; najczęściej jest wykorzystywana na liniach technologicznych oraz w pracach montażowych;
- metoda MAG (Metal Active Gas) – podobna do metody MIG z tą różnicą, że zamiast obojętnych, używa się aktywnego gazu osłonowego (dwutlenku węgla lub jego mieszaniny z argonem);
- metoda gazowa – polega na nadtapianiu brzegów spawanego materiału za pomocą płomienia gazowego wydobywającego się z palnika; do utrzymania płomienia wykorzystuje się gazy takie jak acetylen, propan czy butan; metoda ta jest stosowana przy pracach naprawczych i remontowych oraz w pracach terenowych i na dużych powierzchniach;
- metoda TIG (Tungsten Inter Gas) – polega na wykorzystaniu nietopliwej elektrody wolframowej w osłonie gazów obojętnych (argon lub hel); metoda ta znajduje zastosowanie przy łączeniu aluminium i stopów aluminium, jednak nadaje się do łączenia praktycznie wszystkich metali;
- metoda MMA (spawanie elektrodami otulonymi) – polega na spawaniu łukowym za pomocą topliwej elektrody pokrytej otuliną topnika; łuk elektryczny roztapia osłonę, co prowadzi do powstawania osłony gazowej oraz żużlu zabezpieczającego spoinę; metoda ta ma szerokie zastosowanie przy budowie konstrukcji stalowych oraz w przemyśle konserwacyjnym i naprawczym.
Jak zostać spawaczem?
Aby zostać spawaczem, wystarczy zrobić stosowny kurs. W tym zawodzie mogą też oczywiście pracować osoby po szkole branżowej (technikiem, szkole zawodowej lub wyższej), jednak szkolenie to najszybsza i otwarta dla wszystkich droga to tego zawodu.
Kursy spawacza są płatne. Ich ceny wahają się od 2 do nawet 5 tys. zł. Dobra wiadomość jest jednak taka, że wielu pracodawców szukających kandydatów na spawaczy finansuje stosowne szkolenie w ramach przygotowania do pracy na stanowisku w swojej firmie. Z kolei chcąc zrobić kurs indywidualnie, można postarać się o dofinansowanie z urzędu pracy.
Warunkiem uczestnictwa w kursie jest ukończenie 18 lat i wykształcenie minimum podstawowe. Kurs (w zależności od wybranej metody spawalniczej) trwa od 100 do 200 godzin i kończy się egzaminem oraz uzyskaniem certyfikatu potwierdzającego nabycie uprawnień spawalniczych (tzw. książka spawacza).
Kto może zostać spawaczem?
Teoretycznie spawaczem może zostać każda pełnoletnia osoba, która ukończyła kurs spawalniczy. W praktyce jednak, poza kalifikacjami, bardzo ważne są również predyspozycje psychofizyczne do wykonywania tego zawodu. Spawacz musi wykazywać się dobrą kondycją fizyczną, w tym dobrą koordynacją wzrokowo-ruchową oraz zręcznością. Powinien także cechować się zdolnością myślenia technicznego i praktycznego oraz wysokim poziomem koncentracji. Zawód ten nie jest wskazany dla alergików czy astmatyków, osób z wadami wzroku, zaburzeniami równowagi i padaczką. W żadnym wypadku nie jest to również zajęcie dla osób niepełnosprawnych. Poza tym kandydat na sprawacza powinien być dokładny, zdyscyplinowany, a także posiadać umiejętność współpracy z innymi.
Gdzie może pracować spawacz?
Spawacz może pracować praktycznie w każdej dziedzinie przemysłu, np. budownictwie, przemyśle stoczniowym, maszynowym i zbrojeniowym. Do jego najpopularniejszych miejsc pracy należą hale, warsztaty rzemieślnicze, kanały, zbiorniki, komory statków, wnętrza urządzeń technicznych oraz kopalnie i place budowy. Osoba na tym stanowisku znajdzie zatrudnienie również w fabrykach, przedsiębiorstwach produkcyjnych i metalowych oraz w hutach, w których odbywa się spawanie stali czarnej. Z kolei spawacz rurociągów może pracować m.in. w zakładach ślusarskich oraz firmach zajmujących się spawaniem gazowym.
Praca spawacza – wymagania pracodawców
Pracodawcy, którzy nie oferują kursu w ramach szkolenia pracowniczego, oczekują, że kandydat na stanowisko spawacza będzie posiadał:
- książkę spawacza (czyli ukończony kurs i uprawnienia spawalnicze),
- doświadczenie na podobnym stanowisku,
- brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania zawodu,
- dobrą kondycję fizyczną.
Niejeden pracodawca zaznacza również, że mile widziani są kandydaci, którzy posiadają uprawnienia spawalnicze umożliwiające spawanie więcej niż jedną metodą oraz mogą pochwalić się znajomością języka angielskiego lub innego obcego (zwłaszcza w przypadku zatrudnienia, które obejmuje pracę również w delegacji).
Zarobki spawacza
Według Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń mediana zarobków spawacza wynosi 4750 zł brutto miesięcznie, co w przeliczeniu na kwotę netto („na rękę”) daje około 3501 zł. Jednak 25% respondentów deklaruje, że ich miesięczna pensja jest niższa niż 3015 zł netto i tyle samo badanych przyznaje, że zarabia powyżej 4076 zł netto miesięcznie.
Nie wszystkie osoby zatrudnione na stanowisku spawacza otrzymują takie same wynagrodzenie. Ich pensja różni się w zależności od miejsca zatrudnienia, wielkości firmy, doświadczenia oraz metody spawania. Dla przykładu:
- spawacz MIG zarabia od 1800 do 3000 zł netto miesięcznie;
- spawacz MAG zarabia od 1800 do 3000 zł netto miesięcznie;
- spawacz metodą gazową zarabia od 3000 do 4000 zł netto miesięcznie;
- spawacz TIG zarabia od 2800 do 4300 zł netto miesięcznie;
- spawacz MMA zarabia od 1800 do 3000 zł netto miesięcznie;
- spawacz podwodny zarabia około 10 tys. zł netto miesięcznie.
Nieco inaczej przedstawiają się zarobki spawacza za granicą. Na przykład Niemcy (umowa o pracę) płacą spawaczom 1600 – 2500 euro za miesiąc. Podobnie jest w Holandii, Francji i Belgii. Nieco więcej zarabiają spawacze w Austrii i Skandynawii. Na najwyższe zarobki w Europie mogą liczyć fachowcy ze Szwajcarii. Ich pensja wynosi 4000 – 4800 euro miesięcznie.
Oferty pracy dla spawacza – gdzie ich szukać?
Najwięcej ofert pracy dla spawacza można znaleźć w Internecie, zwłaszcza na stronie serwisu pracy GoWork.pl. Wystarczy więc skorzystać z dowolnej przeglądarki i odwiedzić portal. Jego użytkownicy mogą filtrować wyniki wyszukiwania pod kątem miasta, wysokości zarobków czy wymiaru etatu. Dzięki temu otrzymują najbardziej spersonalizowane głoszenia.
Poza tym warto udać się również do agencji pracy, ponieważ wiele film szuka spawaczy właśnie za ich pośrednictwem. To bardzo wygodne rozwiązanie, ponieważ dany pracownik agencji pośredniczy pomiędzy pracodawcą a kandydatem i załatwia za niego wszelkie formalności. Skraca to cały proces rekrutacji i pozwala szybciej otrzymać zatrudnienie w danej firmie.
Zawsze też w dowolnej chwili można udać się do lokalnego urzędu pracy i zarejestrować jako bezrobotny poszukujący pracy na stanowisku: spawacz lub regularnie odwiedzać stronę internetową instytucji i na bieżąco śledzić najnowsze oferty pracy. Najlepsze rezultaty daje jednak działanie wielotorowe, dlatego warto połączyć różne metody poszukiwania pracy, a istnieje szansa, że znacznie szybciej uda się znaleźć zatrudnienie.
Czy warto zostać spawaczem? Wady i zalety tego zawodu
Zawód spawacza ma tę zaletę, że może zostać nim praktycznie każdy. Pracodawcy oferują bowiem stosowny kurs przed podjęciem zatrudnienia. Zawsze też można ukończyć szkolenie finansowane z urzędu pracy, dzięki czemu kandydat nie poniesie żadnych kosztów za przygotowanie do zawodu. To także niszowa branża. Analizując rynek, wyraźnie widać, że pracy dla spawacza jest naprawdę dużo i nic nie wskazuje na to, aby miało się to zmienić. To również bardzo stabilne zatrudnienie (umowa o pracę, rzadziej zlecenie). Oczywiście, jak każdy zawód, praca spawacza ma swoje wyzwania. Nie jest to zajęcie łatwe, a czasami bywa nawet niebezpieczne. Dlatego też spawacz musi przestrzegać zasad BHP i wykonywać swoje obowiązki zgodnie z wytycznymi przełożonego oraz przyjętymi normami.