Operator koparki – opis stanowiska
Operator koparki gąsienicowej pracuje głównie przy budowach i naprawach dróg, jednak jego umiejętności mogą okazać się pomocne także w innych sektorach, na przykład podczas modernizacji sieci trakcyjnej. Podstawowym zadaniem operatora koparki jest obsługa maszyn do robót naziemnych. Do jego innych obowiązków należą również:
- załadunek i rozmieszczenie materiałów na terenie budowy;
- wyrównywanie terenu;
- wykopy;
- oczyszczanie rowów melioracyjnych;
- sprawdzanie stanu technicznego pojazdu;
- przygotowanie sprzętu do pracy;
- przestrzeganie zasad BHP.
Praca na budowie bywa niebezpieczna, dlatego operator koparki musi przestrzegać zasad BHP i używać danej maszyny zgodnie z jej przeznaczeniem. Jego praca może mieć charakter stały lub zmianowy. Najefektywniej pracuje się jednak latem, kiedy słońce zachodzi później, a sama ziemia nie jest twarda i łatwiej ją wykopać.
Koparka kołowa a gąsienicowa
Koparka kołowa to uniwersalna maszyna, która może poruszać się nie tylko na placu budowy, ale również po drogach publicznych. W porównaniu do koparki gąsienicowej jest mniejsza i lżejsza, a co za tym idzie – zwinniejsza i szybsza. Koparki kołowe są wykorzystywane podczas prac budowlanych i robót drogowych w miastach. Koparki gąsienicowe z kolei obejmują zarówno maszyny lekkie, jak i sprzęty ważące kilkaset ton. Tym, co je łączy, jest przede wszystkim możliwość pracy na praktycznie każdym terenie. Z powodzeniem poradzą sobie na gruncie grząskim, dziurawym, w błocie czy na piasku. Koparki gąsienicowe są więc maszynami do zadań specjalnych.
Inne pojazdy, które może obsługiwać operator koparki
Koparka gąsienicowa i kołowa to tzw. koparki jednonaczyniowe (koparki z jednym naczyniem o przerywanym trybie pracy). Uprawnienia do ich obsługi pozwalają na sterowanie także innymi maszynami. Należą do nich:
- koparki wielonaczyniowe – mają wiele naczyń kopiących, a proces kopania jest ciągły; można je spotkać w górnictwie;
- koparko-ładowarki – służą zarówno do kopania, jak i ładowania;
- koparko-spycharki – profilują teren;
- spycharki (tzw. buldożery) – wykorzystywane w przemyśle, budownictwie i górnictwie, gdzie wyrównują teren;
- palownice – drążą otwory w gruncie;
- wiertnice dla technologii bezwykopowych – służą do wykonywania odwiertów w gruncie w celu przeprowadzenia instalacji;
- zgarniarki – odseparowują wierzchnią warstwę gruntu i umożliwiają jego transport na niewielką odległość;
- ładowarki jednonaczyniowe – służą do załadunku i transportu materiałów na budowie.
Operator koparki może także pracować z osprzętem typu wibromłot, który montuje się w koparce. Najprościej mówiąc, urządzenie to służy do wbijania pali.
Jak zostać operatorem koparki?
Aby zostać operatorem koparki, trzeba mieć ukończone 18 i zdobyć uprawnienia operatora koparki. Jak? Idąc na kurs branżowy dający uprawnienia w dwóch klasach:
- I – wszystkie typy ładowarek;
- III – ładowarki o masie całkowitej do 25 ton.
Wcześniej jednak należy zrobić badania lekarskie, które nie stwierdzą przeciwwskazań do wykonywania zawodu.
Na rynku dostępne są następujące rodzaje kursów:
- operator koparek jednonaczyniowych;
- operator ładowarek jednonaczyniowych;
- operator koparko-ładowarki.
Zgodnie z posiadanymi uprawnieniami można obsługiwać różnego typu maszyny, o czym była mowa wcześniej.
Kurs operatora koparki
Przyszły operator koparki musi zdać egzamin po odbyciu kursu na operatora koparki. Kurs jest oczywiście płatny, a jego cena zależy m.in. od miasta, w jakim kandydat ubiega się o uprawnienia. Najczęściej kosztuje od 1200 do 2000 zł. Można się jednak starać o dofinansowanie ze środków unijnych lub z urzędu (zwrot kosztów może sięgać nawet do 80% ceny kursu). Należy pamiętać, że aby przystąpić do kursu, trzeba mieć prawo jazdy kategorii B lub C z uwagi na fakt, że niektórymi koparkami jeździ się również po drogach publicznych.
Kurs na operatora koparki składa się z:
- teorii – kandydat uzyskuje wiedzę z zakresu przepisów BHP, obsługi i budowy maszyn oraz dokumentacji technicznej; doszkala się także w kwestii technologii wykonywania prac ziemnych;
- zajęć praktycznych – kandydat uczy się samodzielnej obsługi koparki w zmiennych warunkach terenowych.
Egzamin również składa się z części teoretycznej i praktycznej. Zdaje się go po uzyskaniu odpowiedniej liczby punktów. Jeśli kandydat zaliczy wszystkie etapy, otrzymuje świadectwo ukończenia kursu i uprawnienia do wykonywania zawodu operatora koparki. Są one nadawane bezterminowo.
Predyspozycje do pracy na stanowisku operatora koparki
Praca operatora koparki wymaga od kandydata dużej samodzielności. Choć zwykle może liczyć na nadzór brygadzisty czy kierownika budowy, to jednak on sam siedzi w kabinie maszyny i musi podejmować decyzje na bieżąco. Poza tym operator musi być dokładny i zwracać uwagę na szczegóły. W jego pracy liczy się precyzja – jeden niewłaściwy ruch i na przykład dół będzie za głęboki. Ważna jest również umiejętność koncentracji na zadaniu i wysoko rozwinięta wyobraźnia przestrzenna. Choć operator koparki nie musi mieć wyższego wykształcenia, to z pewnością przyda mu się wiedza z zakresu fizyki i technologii maszyn. Wiele prac wymaga bowiem oceny zdolności sprzętu do przeniesienia określonego załadunku.
Ile zarabia operator koparki?
Zarobki operatorów koparek różnią się w zależności od rodzaju obsługiwanej maszyny. Według Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń mediana zarobków:
- operatora koparki gąsienicowej wynosi 5050 zł brutto miesięcznie, co w przeliczeniu na kwotę netto („na rękę) daje około 3692 zł;
- operatora koparki kołowej wynosi 4950 zł brutto miesięcznie, co w przeliczeniu na kwotę netto („na rękę) daje około 3628 zł.
Jednak 25% respondentów obsługujących koparki gąsienicowe przyznaje, że zarabia poniżej 3028 zł netto miesięcznie i tyle samo ankietowanych deklaruje, że ich pensja przekracza 4340 zł netto miesięcznie.
W przypadku operatorów koparek kołowych z kolei, 25% badanych podaje, że zarabia poniżej 3060 zł netto miesięcznie i taki sam procent osób twierdzi, że ich wynagrodzenie jest wyższe niż 4608 zł netto miesięcznie.
Benefity pracownicze
Badani operatorzy koparek – gąsienicowych i kołowych – przyznają, że w pracy mogą liczyć na różnego rodzaju benefity. Należą do nich:
- ubezpieczenie na życie i NNW (20% ankietowanych);
- bezpłatne szkolenia i kursu zawodowe (12% badanych);
- prywatna opieka medyczna (8% respondentów);
- dofinansowanie posiłków (8% pytanych).
Co ciekawe, większość operatorów koparek to mężczyźni. Kobiety stanowią jedynie 2% wszystkich osób zatrudnionych na tym stanowisku. Wynika to najprawdopodobniej z charakteru pracy. Operator koparki to pracownik fizyczny, a obsługa koparki kołowej oraz wykonywanie prac i robót ziemnych wymaga także odpowiednich predyspozycji fizycznych.
Gdzie może pracować operator koparki?
Operator koparki może pracować przy wykonywaniu robót drogowych, ale oczywiście nie tylko. Jego uprawnienia i umiejętności pozwalają także na wykonywanie robót związanych z wszelkiego rodzaju wykopami np. ropy oraz wykopaliskami np. archeologicznymi. Operator koparki może również pracować na budowach rurociągów i przy osadzaniu zbiorników paliwowych. W zakres jego obowiązków może wchodzić także kontrola stanu technicznego nawierzchni oraz wyrywanie profili stalowych ze starych dróg podczas prac naprawczych.
Operator koparki – wymagania pracodawców
Pracodawcy wymagają od kandydatów na operatora koparki przede wszystkim uprawnień i aktualnego zaświadczenia lekarskiego. Mile widziane jest oczywiście doświadczenie na podobnym stanowisku. Dla pracodawców liczą się takie cechy kandydata jak odpowiedzialność, dokładność i umiejętność szybkiego podejmowania decyzji. Ważne jest również zaangażowanie, umiejętność pracy w zespole oraz wiedza z zakresu budowy i działania maszyn.
Oferty pracy dla operatora koparki – gdzie ich szukać?
Wyszukiwanie ofert pracy dla operatorów koparki najlepiej rozpocząć w Internecie, na przykład na stronie serwisu pracy GoWork.pl. Z portalem współpracuje bowiem wielu pracodawców z Polski i zagranicy, którzy aktywnie poszukują nowych pracowników.
Wyniki wyszukiwania, które wyświetla portal, można zawęzić, korzystając z dostępnych na stronie filtrów. Do wybrania jest:
- stanowisko (w tym przypadku: operator koparki),
- region (miasto lub województwo),
- typ umowy (umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o dzieło, inne),
- forma etatu (pełen etat lub część).
Dzięki temu strona pokazuje wyłącznie interesujące kandydata oferty, co pozwala znacząco zaoszczędzić czas przeznaczany na poszukiwanie zatrudnienia. Poza tym portal GoWork.pl wysyła powiadomienia za każdym razem, gdy na stronie pojawia się nowa oferta dotycząca zaznaczonego regionu. W ten sposób nie przegapi się żadnego nowego ogłoszenia.