Urlop okolicznościowy – komu przysługuje i kiedy można z niego skorzystać?

Urlop okolicznościowy to dodatkowe dni wolne od pracy, które możemy przeznaczyć na zajęcie się wyjątkową okazją. Jeżeli spełnimy ustawowe wymagania, pracodawca ma obowiązek przyznać nam jeden, lub dwa dni wolnego na załatwienie najważniejszych formalności. Kiedy przysługuje urlop okolicznościowy? Czy pracodawca może odmówić?

Życie każdego człowieka wypełnione jest wyjątkowymi okolicznościami. Niektóre z nich stanowią źródło radości, inne wprawiają nas w smutek i zadumę. W związku z wieloma takimi wydarzeniami możemy wziąć urlop okolicznościowy, czyli dzień lub dwa dni wolne od pracy na załatwienie wszelkich formalności. Co ważne, aby dostać urlop okolicznościowy na ślub, narodziny dziecka, bądź śmierć bliskiej osoby, należy złożyć wniosek z odpowiednim wyprzedzeniem. W tym artykule przedstawimy Ci wszystkie najważniejsze przepisy, a także udostępnimy darmowy wzór wniosku o urlop okolicznościowy w formacie PDF. Kiedy przysługuje ten urlop? Czy istnieje jakiś szczególny termin wykorzystania? Dowiedz się więcej!

Urlop okolicznościowy – podstawa prawna

Mówiąc o wykorzystaniu urlopu okolicznościowego, mamy na myśli wzięcie jednego lub dwóch dni wolnych od pracy. Mimo że ten przywilej zwalnia nas z obowiązków zawodowych, to nie Kodeks pracy go opisuje. W tym konkretnym przypadku posługujemy się przepisami zawartymi w rozporządzeniu ministra pracy, a dokładnie:

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.

W kwestii urlopu okolicznościowego na śmierć ojca lub np. urodzenie dziecka podpieramy się jeszcze jednym rozporządzeniem, które opisuje kwestię związaną z wynagrodzeniem za ten dzień. Mowa tu o:

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.

Kiedy przysługuje urlop okolicznościowy?

Jak wspomnieliśmy na samym początku, urlop okolicznościowy przysługuje ze względu na ważne wydarzenie życiowe. Ocena wagi takiej okazji jest bardzo subiektywna, dlatego rozporządzenie ministra przedstawia konkretny spis wydarzeń uprawniających do otrzymania urlopu.

Na wstępie warto zaznaczyć, że taki urlop przysługuje tylko tym osobom, które wykonują swoje obowiązki na podstawie stosunku pracy. To przede wszystkim ludzie zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, spółdzielczej umowy o pracę i umowy z tytułu mianowania, powołania lub wyboru. Co więcej, aby otrzymać zwolnienie, trzeba napisać wniosek o urlop okolicznościowy i przekazać go swojemu pracodawcy.

Osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych nie mają prawa do otrzymania takiego urlopu. Niestety, dotyczy to wszystkich ludzi pełniących obowiązki na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Czy to znaczy, że urlop okolicznościowy na śmierć babci, albo innego członka rodziny jest nieosiągalny? Nie. Umowy cywilnoprawne zawiera się w bardzo swobodny sposób. Przełożony wciąż może Ci udzielić takiego urlopu, jednak wtedy nie będziemy mogli mówić o obowiązku, a dobrej woli szefa.

Urlop okolicznościowy ślub – ile dni?

Temat urlopu okolicznościowego warto rozbić na kilka elementów. Pierwszym, którym się zajmiemy, jest urlop z okazji ślubu pracownika lub jego dziecka. Zgodnie z przepisami rozporządzenia ministra pracy, na nasz własny ślub, możemy wziąć 2 dni urlopu okolicznościowego.

Nieco mniej, bo tylko 1 dzień, przysługuje z okazji ślubu dziecka pracownika. Większość rodziców bierze aktywny udział w przygotowaniach do uroczystości i w mentalnym wspieraniu dziecka. Czas wolny od pracy wykorzystują też na pomoc w załatwieniu formalności i opiekę nad rodziną przybywającą z odległych zakątków kraju.

Właśnie dlatego, urlop okolicznościowy na ślub dziecka uzupełnia się jeszcze zwykłym urlopem wypoczynkowym. Przedłużenie urlopu wypoczynkowego urlopem okolicznościowym, to często stosowana strategia.

Urlop okolicznościowy śmierć – ile wolnego?

Śmierć bliskiej osoby to nie tylko trudny okres w życiu każdego człowieka, ale też mnóstwo formalności do załatwienia w krótkim czasie. Urlop okolicznościowy na śmierć dziadka lub matki przysługuje nam nie tylko w dniu pogrzebu. Bliscy zmarłych mogą wziąć jeden lub dwa dni wolnego w nieco innym terminie, tak aby zająć się najważniejszymi sprawami. Ile dni urlopu okolicznościowego z powodu śmierci nam przysługuje?

• Z powodu śmierci lub pogrzebu dziecka – 2 dni.
• Z powodu śmierci lub pogrzebu małżonka pracownika – 2 dni.
• Urlop okolicznościowy na śmierć matki lub ojca – 2 dni.
• Śmierć lub pogrzeb macochy/ojczyma – 2 dni.
• Z powodu śmierci dziadka lub babci – 1 dzień.
• Ze względu na śmierć lub pogrzeb brata/siostry – 1 dzień.
• Urlop okolicznościowy na śmierć teścia lub teściowej – 1 dzień.
• Śmierć i pogrzeb innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką – 1 dzień.

Urlop okolicznościowy urodzenie dziecka – ile dni?

Narodziny dziecka to z reguły jeden z najważniejszych dni w życiu rodziców. Z reguły taki urlop przysługuje tylko ojcu dziecka, ponieważ matki już od dnia narodzin przebywają na obowiązkowym urlopie macierzyńskim trwającym kilka tygodni. Urlop okolicznościowy na urodzenie dziecka uprawnia do wzięcia 2 dni wolnego. Warto wiedzieć, że w zależności od potrzeb, taki urlop można wykorzystać w całości lub rozbić go na raty.

Czy pracodawca może odmówić urlopu okolicznościowego?

Rozporządzenie z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy jasno wskazuje, kiedy mamy prawo do urlopu okolicznościowego. Jeżeli pracownik dopełnił wszelkich formalności i chce wykorzystać zwolnienie zgodnie z jego przeznaczeniem, pracodawca nie ma prawa odmówić. W tej kwestii warto zadbać o kilka podstawowych spraw:

• pracownik ma obowiązek poinformować pracodawcę, wykorzystując stosowny wniosek;
• pracodawca powinien otrzymać wniosek z odpowiednim wyprzedzeniem (w przypadku śmierci bliskiej osoby, najpóźniej do drugiego dnia nieobecności);
• urlop musi zostać wykorzystany zgodnie z jego przeznaczeniem (musimy udowodnić, że faktycznie wykorzystujemy go w bezpośrednim związku z daną okolicznością);
• przyznanie urlopu okolicznościowego jest możliwe także w innym terminie (urlop okolicznościowy na śmierć dostaje się nie tylko w dniu pogrzebu, ale też np. parę dni później, gdy trzeba załatwić sprawy urzędowe).

Urlop okolicznościowy – kiedy wykorzystać?

Dosłownie przed chwilą wspomnieliśmy o terminie przyznania urlopu okolicznościowego. Zasady jasno wskazują, że takie zwolnienie musi mieć bezpośredni związek z daną okolicznością. Jeżeli bierzesz wolne na śmierć teściowej, teścia, babki, dziadka – musisz udowodnić, że zwolnienie posłuży załatwieniu spraw związanych z pogrzebem, aktem zgonu, stypą, mszą itd.

Przepisy w żaden sposób nie wskazują, że musisz wziąć zwolnienie w określonym terminie. Jeżeli tylko termin ma związek z danym wydarzeniem – pracodawca nie może Ci odmówić. Pamiętaj jednak, że szef może poprosić o okazanie dokumentu potwierdzającego. To może być kopia aktu zgonu, aktu narodzin dziecka lub aktu zawarcia małżeństwa.

Kiedy przepada urlop okolicznościowy?

W przypadku urlop wypoczynkowego możemy mówić o przeterminowaniu roszczeń pracowniczych po trzech latach od zdobycia prawa do wypoczynku. Z urlopem okolicznościowym jest nieco inaczej, ponieważ głównym kryterium pozostaje powiązanie z daną okolicznością.

Przypuśćmy, że chcesz wziąć urlop z tytułu urodzenia dziecka lub własnego ślubu. Można przyjąć, że wzięcie takiego urlopu np. po 5 miesiącach będzie graniczyło z cudem. Musisz udowodnić pracodawcy, że takie zwolnienie ma związek z daną okolicznością. Jeżeli zechcesz wziąć urlop dużo później, lub dużo wcześniej – może się okazać, że nie masz już do niego prawa.

Z zasady urlop tego rodzaju przepada też, jeżeli konkretna okoliczność nastąpiła podczas Twojego urlopu wypoczynkowego. Szef może powołać się na brak podstaw do zwolnienia z obowiązków służbowych, ponieważ właściwie już Cię z nich zwolnił.

Podanie o urlop okolicznościowy – kiedy złożyć?

Właściwie bez względu na zasady obowiązujące w zakładzie pracy, musimy dać znać pracodawcy o naszych nieobecnościach. W innym przypadku może dojść do poważnych konsekwencji, ponieważ nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy może zostać potraktowana jako ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. Grożą nam za to kary upomnienia, nagany, a nawet zwolnienia dyscyplinarnego z pracy.

Wysłanie wniosku o urlop z tytułu wyjątkowych okoliczności powinno nastąpić odpowiednio wcześnie, najlepiej kilka dni przed planowanym wydarzeniem. Szef powinien mieć szansę na zaplanowanie pracy bez nas, dlatego nie zostawiajmy tego na ostatnią chwilę.

W tym przypadku wyjątkiem są urlopy okolicznościowe z powodu śmierci bliskich. Z oczywistych względów trudno przewidzieć taką sytuację, dlatego wniosek o urlop na pogrzeb możemy złożyć w innym terminie, jednak najpóźniej do 2 dnia nieobecności w pracy.

Najlepiej rozwiązać to telefonicznie, a potem donieść wymagany wniosek.

Co powinien zawierać wniosek o urlop okolicznościowy?

Wniosek od pracownika z tytułu narodzin jego dziecka, ślubu, bądź śmierci kogoś bliskiego, powinien zawierać najważniejsze informacje. Wykorzystanie urlopu jest możliwe dopiero wtedy, gdy pracodawca zaakceptuje podanie, które musi do niego trafić w odpowiednim kształcie.

O jakich danych warto pamiętać?

1. Imię i nazwisko pracownika, data i miejscowość sporządzenia dokumentu.
2. Dane pracodawcy, czyli nazwa firmy, adres lub imię i nazwisko przełożonego.
3. Dokładna liczba dni wykorzystywanego urlopu, a także jego termin.
4. W treści dokumentu należy wskazać konkretną okoliczność uprawniającą do zwolnienia.
5. Miejsce na podpis pracownika i pracodawcy.

Wniosek o urlop okolicznościowy – wzór w PDF do pobrania

……………………………………..
(data i miejscowość)

……………………………………..
(imię i nazwisko pracownika)

……………………………………..
(dane pracodawcy)

WNIOSEK O UDZIELENIE URLOPU OKOLICZNOŚCIOWEGO

Zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie mi urlopu okolicznościowego w wymiarze 1 dnia / 2 dni w związku z:

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

w terminie od …………………….. do…………….. r.

Z wyrazami szacunku:

………………………………………………..
(data i podpis pracownika)

………………………………………………..
(data i podpis przełożonego)

Wzór wniosku o urlop okolicznościowy w formacie PDF

Urlop okolicznościowy w pigułce – ile dni?

Pamiętajmy, że urlop okolicznościowy to prawnie zagwarantowany przywilej, którego nie można nam odebrać. Te dni wolne od pracy nie uszczuplają pełnego wymiaru urlopu wypoczynkowego, a za każdy dzień nieobecności z tytułu wyjątkowego wydarzenia, należy się nam pełne wynagrodzenie. Podsumowując, ile dni urlopu okolicznościowego można otrzymać?

Kiedy przysługuje urlop okolicznościowy?

Urlop okolicznościowy to szczególny rodzaj dni wolnych, które przysługują pracownikowi w związku z ważnymi wydarzeniami osobistymi. Prawo pracy przewiduje przyznanie urlopu okolicznościowego między innymi w przypadku ślubu pracownika, narodzin dziecka czy śmierci bliskiego członka rodziny. Liczba dni wolnych zależy od rodzaju zdarzenia – najczęściej są to 1 lub 2 dni, które można wykorzystać bezpośrednio przed lub po danym wydarzeniu.

Warto pamiętać, że urlop okolicznościowy nie wlicza się w standardowy wymiar urlopu wypoczynkowego. Pracownik, aby z niego skorzystać, musi złożyć stosowny wniosek i dostarczyć dokument potwierdzający okoliczności, takie jak akt ślubu czy akt zgonu. To ważne, aby pracodawca miał pewność, że urlop jest wykorzystywany zgodnie z przeznaczeniem.

Jakie formalności należy spełnić, aby otrzymać urlop okolicznościowy?

Aby skorzystać z urlopu okolicznościowego, pracownik powinien zgłosić swoją potrzebę w odpowiednim terminie, najlepiej jak najwcześniej przed planowanym wydarzeniem. Wniosek o urlop okolicznościowy powinien zawierać dokładne informacje na temat przyczyny oraz terminu planowanego dnia wolnego. Pracodawca ma obowiązek uwzględnić taki wniosek, jednak wymaga również dostarczenia stosownego dokumentu, który potwierdzi okoliczności.

Przy składaniu wniosku warto również upewnić się, czy przepisy zakładowe nie wprowadzają dodatkowych wymagań formalnych. Dbałość o właściwą dokumentację pomoże uniknąć nieporozumień i pozwoli na sprawne załatwienie sprawy. Dzięki temu pracownik będzie mógł skupić się na ważnych wydarzeniach osobistych, które są powodem skorzystania z urlopu.