Urlop rodzicielski następuje bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego. Aby móc z niego skorzystać należy złożyć wniosek o urlop rodzicielski, a także odpowiednie dokumenty swojemu pracodawcy. Co powinien zawierać wniosek? Kiedy go złożyć?
Zgodnie z prawem rodzic może skorzystać z całego urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, a może również podzielić go na części, które wykorzysta do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6. rok życia. Bez względu na to, na którą opcję zdecyduje się pracownik, należy w każdym przypadku złożyć u pracodawcy wniosek oraz stosowne dokumenty, by tym samym otrzymać zasiłek macierzyński. Kiedy pracodawca powinien otrzymać wniosek? O jakich dokumentach mowa? Zapraszamy do lektury!
Spis treści
Urlop rodzicielski – komu przysługuje?
Urlop rodzicielski (tzw. urlop wychowawczy) przysługuje każdemu rodzicowi, który jest objęty ubezpieczeniem chorobowym. Przywilej ten należy się zarówno matce dziecka, jak i ojcu – mogą skorzystać z niego oboje rodziców, jednak nie jednocześnie. To czas, który rodzic poświęca na wychowanie dziecka. W takim samym stopniu mogą z niego skorzystać rodzice biologiczni oraz adopcyjni. Przysługuje on również rodzinie zastępczej. Aby skorzystać z takiego urlopu, pracownik musi złożyć do pracodawcy odpowiedni wniosek oraz dokumenty. Pracodawca ma obowiązek udzielenia zgody na tego rodzaju przywilej. Co ważne, złożenie dokumentacji w odpowiednim terminie pozwoli na korzystne naliczenie zasiłku macierzyńskiego w postaci 80% jego wysokości przez cały okres trwania urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. W przeciwnym wypadku świadczenie wyniesie 100% podczas pierwszego urlopu i tylko 60% podczas drugiego. Zostało to dokładnie opisane w warunkach urlopu macierzyńskiego.
Urlop macierzyński a urlop rodzicielski
Wiele osób zastanawia się, jaka jest różnica pomiędzy urlopem macierzyńskim a urlopem rodzicielskim. Czas urlopu macierzyńskiego to czas zaraz po urodzeniu dziecka, podczas którego świeżo upieczona mama może zająć się dzieckiem, odnaleźć się w nowych obowiązkach oraz dojść do siebie po porodzie. Udzielenie urlopu macierzyńskiego wiąże się z automatycznym przejściem na zasiłek macierzyński. Natomiast urlop rodzicielski działa na warunkach urlopu macierzyńskiego, jednak dostępny jest dla każdego z rodziców oraz można go wykorzystać do 6. roku życia dziecka – mimo to wniosek powinien zostać złożony w odpowiednim terminie. Co ciekawe możliwe jest łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą u tego samego pracodawcy, jednak w wymiarze nie większym niż połowa pełnego etatu. Pobieranie zasiłku macierzyńskiego odbywa się na nieco innych zasadach niż w przypadku urlopu macierzyńskiego. Naliczanie zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiemu jest tygodniowe i opiera się na procentowej części zasiłku macierzyńskiego.
Ile trwa urlop rodzicielski?
Okres trwania urlopu rodzicielskiego różni się w zależności od liczby urodzonych dzieci podczas jednego porodu. W przypadku, kiedy urodzi się tylko jedno dziecko, urlop wynosi 32 tygodnie. Jeśli zaś podczas jednego porodu urodzi się dwoje dzieci lub troje, to czas ten wydłuża się do 34. tygodni. Okres urlopu przypada na dwoje rodziców, w związku z czym, jeśli każde z nich zamierza skorzystać z tego przywileju po równo, to otrzymają po 16 tygodni urlopu. Jeśli zaś w różnych częściach, to łączna suma wykorzystanego czasu nie może przekroczyć 32. tygodni lub 34. tygodni urlopu rodzicielskiego w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka.
Wykorzystanie urlopu rodzicielskiego w częściach
Rodzic nie ma obowiązku wykorzystania całego urlopu bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Łączenie urlopu rodzicielskiego z macierzyńskim nie jest konieczne. Może podzielić go na części, przy czym należy pamiętać, że musi on zostać wykorzystany do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6. rok życia. Podczas składania dokumentacji należy dlatego zaznaczyć, że wniosek o urlop rodzicielski dotyczy dziecka, które urodziło się nie później niż 6 lat temu. Potwierdzeniem tego faktu będzie pozostawienie odpisu aktu urodzenia dziecka, zawierającego datę urodzenia dziecka. Jednak co do zasady część urlopu rodzicielskiego nie może być krótsza niż 8 tygodni oraz musi być wielokrotnością tygodni.
W jakim terminie trzeba złożyć wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego?
Jeśli pracownik zamierza skorzystać z urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, to powinien złożyć wniosek o urlop rodzicielski oraz dokumenty nie później niż 21 dni licząc od dnia narodzin dziecka. Podobny termin składania wniosku pozostaje w przypadku chęci skorzystania z odroczonego urlopu. Jak już zostało wspomniane, pozwoli to na poprawne naliczenie zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego i urlopu macierzyńskiego. Zgoda pracodawcy na udzielenie urlopu rodzicielskiego odbywa się tylko na pisemny wniosek pracownika.
Wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego – jego forma i treść
Aby pracodawca wyraził zgodę na udzielenie urlopu rodzicielskiego, należy złożyć w formie pisemnej wniosek o właściwej treści. We wniosku powinny znaleźć się takie informacje, jak:
- miejscowość i data złożenia wniosku,
- dane rodzica, który ubiega się o urlop (imię i nazwisko, adres, dane kontaktowe, czyli nr telefonu lub adres e-mail),
- dane firmy, w której pracuje rodzic (nazwę i adres firmy), dane pracodawcy,
- nagłówek „Wniosek o urlop rodzicielski”,
- treść podania powinna zawierać dane dziecka, na które przysługuje urlop (imię i nazwisko dziecka oraz datę urodzenia dziecka),
- czas rozpoczęcia oraz okres trwania urlopu rodzicielskiego,
- łączny czas trwania urlopu,
- oświadczenie, że drugi rodzic dziecka nie będzie przebywał na urlopie. Jeśli jednak będzie chciał skorzystać z przysługującego mu prawa do urlopów, należy dołączyć informację o czasie rozpoczęcia urlopu oraz o jego wymiarze. Jest to niezwykle ważne, ponieważ w takiej sytuacji czas przyznanego rodzicom urlopu jest do podziału na dwoje oraz wypłacenie zasiłku macierzyńskiego odbędzie się na konto każdego z rodziców..
- czytelny podpis rodzica.
Jeśli rodzic wykorzystał urlop w częściach, to powinien dodać jeszcze adnotację o ilości wykorzystanego już urlopu.
Dokumenty potrzebne, by złożyć wniosek o urlop rodzicielski
Aby pracodawca mógł przyznać pracownikowi urlop oprócz wniosku należy również złożyć niezbędne dokumenty. Będą one jednocześnie oficjalnym potwierdzeniem do prawa do zasiłku macierzyńskiego. O jakich dokumentach zatem mowa?
- skrócony odpis aktu urodzenia dziecka (lub dzieci, jeśli podczas jednego porodu urodziło się więcej niż jedno dziecko) lub zagraniczny akt urodzenia dziecka (lub dzieci) albo kopie tych dokumentów;
- oświadczenie drugiego rodzica o braku zamiaru korzystania z urlopu rodzicielskiego albo że nie będzie pobierany przez niego zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego wskazanego przez pierwszego z rodziców dziecka we wniosku. Jeśli jednak drugi rodzic zamierza również skorzystać z prawa do urlopu rodzicielskiego, to należy podać w takim oświadczeniu wymiar i datę przebywania na urlopie.
Darmowy wzór wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego
Aby ułatwić rodzicom zadanie przygotowaliśmy darmowy wzór wniosku o udzielenie urlopu rodzicielskiego. Wystarczy tylko uzupełnić niezbędne dane oraz wpisać odpowiednią formułę oświadczenia o niewykorzystaniu bądź wykorzystaniu urlopu przez drugiego rodzica.
…………………………………………..
(miejscowość i data)
……………………………………….
(imię i nazwisko rodzica)
……………………………………….
……………………………………….
(adres)
……………………………………….
(telefon kontaktowy)
..……………………………………
(nazwa firmy)
..…..………………………………..
..…………………………………….
(adres firmy)
Wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego
W związku z urodzeniem dziecka …………………….………………………….…..…… (imię i nazwisko dziecka) w dniu ……………….………….…. (data narodzin dziecka) zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie mi urlopu rodzicielskiego, począwszy od dnia ……….……..…… do dnia …………..……..…., tj. bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego, co miało miejsce …………………………………… .
Łączny wymiar urlopu, o które wnoszę wynosi …………… tygodni.
Ponadto oświadczam, że ojciec dziecka/matka dziecka ………………………………….. nie będzie/będzie w powyżej wskazanym okresie korzystać z urlopu rodzicielskiego. Do wniosku dołączam oświadczenie drugiego rodzica.
……………….………….…………
(czytelny podpis pracownika)
WZÓR WNIOSKU O UDZELENIE URLOPU RODZICIELSKIEGO DO POBRANIA W FORMACIE PDF
Witam. A jak sprawa wygląda w przypadku takim:
Matka po urodzeniu dziecka przebywała na urlopie macierzyńskim, a następnie na rodzicielskim. Wykorzystała 16 tygodni tego urlopu, po czym będąc w drugiej ciąży przeszła na zwolnienie chorobowe.
Czy w przypadku takiego przerwania urlopu rodzicielskiego niewykorzystaną jego część ciągle można wykorzystać dopóki dziecko nie skończy 6 lat?
Te 16 tygodni chciałby wykorzystać ojciec dziecka.
Bardzo proszę o odniesienie się do tego 🙂 z góry dziekuje
Maćku,
tak, jest to możliwe. Zgodnie z art. 182[1a] i 182[1c] Kodeksu pracy, urlop rodzicielski przysługuje obojgu rodzicom dziecka (jednemu z nich, rozdzielnie lub łącznie obojgu) i jest udzielany jednorazowo albo w częściach nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. Urlop taki może być udzielony w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu albo nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części tego urlopu w wymiarze do 16 tygodni (czyli jeśli uprzednio matka wykorzystałaby mniej tygodni niż 16, ojcu później przysługiwałoby i tak jedynie 16).
Pozdrawiam
Ekspert GoWork