Jak co roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych zapowiada kontrole firm pod względem opłacania składek. Jest to jego ustawowy obowiązek. Kontrole wykrywają nieprawidłowości, które w zeszłym roku wyniosły ponad 357 mln złotych.
Raport ZUS-u, do którego dotarła „Rzeczpospolita”, wskazuje, że w 2022 roku skontrolowano ponad 27 tysięcy firm. Jak się okazało, nieścisłości związane z opłacaniem ubezpieczeń społecznych dotyczyły kwoty 357 mln złotych. Były one najbardziej widoczne w handlu hurtowym, działalności związanej z oprogramowaniem i doradztwem w informatyce, a także w branży detektywistycznej i ochroniarskiej.
Kontrola ZUS
Podejmowane przez ZUS kontrole mają:
- wykazywać nieprawidłowości, które naruszają ochronę praw ubezpieczeniowych i interesy finansów publicznych;
- identyfikować działania niezgodne z prawem w celu obniżenia kosztów;
- sprawdzić ryzyko uzyskania niezależnych świadczeń (fikcyjne zgłoszenia do ubezpieczeń).
Jak ma wyglądać kontrola ZUS w 2023 roku?
W ostatnich latach liczba skontrolowanych firm stale maleje. W 2017 ZUS sprawdził ponad 60 tys. biznesów. W 2022 roku było to 27 tys., a w obecnym, 2023 roku zaplanowano kontrolę w 25 tys. firm. Jak wskazuje wicedyrektor Departamentu Kontroli Płatników Składek w ZUS Agnieszka Kiełbowicz-Dziwulska:
„Będziemy również się przyglądać wykonywaniu pracy na podstawie umów cywilnoprawnych z własnym pracodawcą (lub na jego rzecz), a także umowom o dzieło”.
Jak ZUS typuje firmy do kontroli? Instytucja robi to na podstawie analizy ryzyka uwzględniającego dane z kont płatników składek oraz ubezpieczonych. Istotne jest również prawdopodobieństwo pomijania obowiązku zgłaszania do ubezpieczeń, a także wyliczania wysokości składek według niewłaściwego schematu ubezpieczeń lub jedynie od części wynagrodzeń pracowników.