Branża FMCG może uchodzić za jedną z najbardziej perspektywicznych na rynku, co potwierdzają wyniki finansowe największych przedsiębiorstw – zarówno światowych, jak i krajowych. Ponadto, w sektorze FMCG najłatwiej jest zdobyć pracę.
Branża FMCG ma ogromny potencjał. Zależy bowiem od potrzeb konsumentów, a więc napędzana jest stałym popytem. Obejmuje ona wiele produktów, których promowanie to już praca dla przedstawiciela handlowego. Czym dokładnie jest branża FMCG? Jakie produkty FMCG wyróżniamy? Jak wygląda dziś sytuacja branży FMCG i jaka przyszłość przed nią stoi? Co jest niezbędne dla funkcjonowania branży FMCG i czy warto założyć własną działalność w tym sektorze? Na te i inne pytania postaramy się odpowiedzieć w niniejszym artykule.
Branża FMCG – co to jest?
Wielu z nas mogło słyszeć o branży FMCG w Polsce, nie rozumiejąc jednak, co stoi za tym skrótem. Co znaczy FMCG? Otóż rozwinąć ten skrót można po prostu jako „fast moving consumer goods”, co z angielskiego oznacza „produkty szybkozbywalne”. W ich skład zalicza się wszelkiego rodzaju produkty pierwszej potrzeby, artykuły spożywcze, wyroby tytoniowe czy chemię domową, słowem: wszystko, czego konsumenci potrzebują do codziennego życia.
Produkty FMCG sprzedawane są w dużych ilościach, zarówno w mniejszych, jak i większych miejscowościach – naturalnie, proporcjonalnie do gęstości zaludnienia. Są one sprzedawane w wielu sklepach, dyskontach, czy hipermarkety, a także magazynowane w miejscach typu centra produkcyjne i dystrybucyjne. Można stąd wysnuć wniosek, że rynek FMCG jest jedną z najbardziej stabilnych dziedzin biznesu, która nie tylko zapewnia przedsiębiorcom stały dochód, o względnie łatwej do przewidzenia wysokości, ale również zapewnia pracownikom stabilne zatrudnienie na lata.
Warto w tym miejscu uwzględnić fakt, że praca w branży FMCG jest stosunkowo łatwa do zdobycia, niezależnie od wykształcenia kandydata, które może jedynie warunkować jego stanowisko pracy. I choć w niektórych środowiskach rodzą się obawy o zanik niektórych zawodów, wynikający z postępującej automatyzacji, rozwoju technologii czy nawet sztucznej inteligencji, o tyle nic nie wskazuje na to, by pozycja obecnych pracowników – jak i kandydatów – była jakkolwiek tymi faktami zagrożona.
Produkty FMCG – co wyróżniamy?
Czym tak naprawdę są „fast moving consumer goods” i co przede wszystkim musimy w tym kontekście wyróżnić? Jak już mieliśmy okazję wspomnieć wyżej, są to rozmaite produkty i towary pierwszej potrzeby, bez których zasadniczo żadne gospodarstwo domowe nie będzie w stanie się obyć. W tym kontekście chodzi zatem o wszelkiego typu produkty spożywcze czy środki czystości. Produkty FMCG cieszą się dużą popularnością i zainteresowaniem.
Niemniej, produkty pierwszej potrzeby to nie wszystkie rodzaje towarów, jakie zaliczyć można do rynku FMCG. Są to również takie produkty, które nie są obligatoryjnie wymagane do życia ze względów fizjologicznych czy zdrowotnych, ale też takie, które po prostu charakteryzują się relatywnie wysokim wskaźnikiem konsumpcji w społeczeństwie. Mogą to być suplementy diety sprzedawane bez recepty, wyroby tytoniowe, napoje energetyczne, słodycze i wiele im podobnych.
Charakterystyczną cechą dla rynku FMCG jest niska cena sprzedawanych towarów – przedsiębiorcy stawiają raczej na obrót aniżeli ceny, co i tak zapewnia im wysokie zarobki. Niskie marże możemy obserwować zarówno w środowisku producentów, współpracujących z hurtowniami bądź bezpośrednio z klientem docelowym, jak i w przypadku supermarketów.
Najpopularniejsze firmy z branży FMCG
Choć niewielu osobom może to przychodzić na myśl, branża FMCG obfituje w jedne z najlepiej zarabiających przedsiębiorstw na świecie. Fakt ten jest trudny do zauważenia gołym okiem z uwagi na fakt, że wiele firm sprzedaje swoje produkty, sygnując je różnymi nazwami (brandami).
Można zaryzykować stwierdzenie, że rynek FMCG słynie z tendencji do monopolizacji określonych gałęzi gospodarki. Nie oznacza to oczywiście, że na rynku FMCG nie ma miejsca dla nowych przedsiębiorców – po prostu będziesz musiał nieco bardziej się postarać, nastawiając na wieloletnie budowanie własnej marki. A z kim przede wszystkim przyjdzie Ci konkurować na polskich i światowych rynkach? Poniższa lista stanowi wykaz kilku największych firm z branży FMCG, wraz z kilkoma przykładowymi markami i sprzedażą netto w roku 2020:
- Nestle (Nescafe, Nespresso, Nałęczowianka, Winiary, Cheerios, Chocapic, Cini Minis, Aero, Lion, KitKat, Gerber, Purina i wiele innych, łącznie ponad 2 000 różnych marek; ) – 93,6 mln dolarów,
- Procter & Gamble (Pampers, Lenor, Vizir, Ariel, Always, Naturella, Braun, Gillette, Head & Shoulders, Pantene, Old Spice i wiele innych; ) – 70,5 mln dolarów,
- PepsiCo (Pepsi, Mirinda, Lipton, Mountain Dew, 7up, Lays, Cheetos, Doritos i wiele innych; ) – 70,3 mln dolarów,
- Unilever (Amino, Knorr, Cif, Domestos, Persil, Axe, Dove, Rexona, Algida i wiele innych; ) – 61,6 mln dolarów,
- Ab-InBev (ponad 500 marek piwa, między innymi Budweiser, Beck’s, Stella Artois; ) – 46,8 mln dolarów,
- L’Oreal (L’Oreal Paris, Garnier, Maybelline, NYX, Lancome, Yves Saint Laurent, Armani, La Roche-Posay, Vichy i wiele innych; ) – 34 mln dolarów,
- Coca – Cola Company (Coca – Cola, Sprite, Fanta, Kinley, Kropla Beskidu, Cappy, Costa Caffee i wiele innych; ) – 33 mln dolarów,
- Danone (Danone, Danio, Actimel, Fantasia, Gratka, Activia, Bebiko, BoboVita, Bebilon, Żywiec Zdrój, Dobrowianka i wiele innych; ) – 28,7 mln dolarów,
- Mondelez (7Days, Milka, Oreo, Alpen Gold, BelVita, Daim, Halls, Toblerone, Tuc i wiele innych; ) – 26,5 mln dolarów.
Warto drobiazgowo przyjrzeć się markom oferowanym przez konkretnego producenta. Może się bowiem okazać, że większość marek z danego sektora, co do których wydawało nam się, że są ze sobą niepowiązane (lub nawet ze sobą konkurują), tak naprawdę wychodzi z linii produkcyjnej tych samych zakładów. A trzeba pamiętać, że jak najpełniejsza wiedza na temat danego produktu – nie tylko jego składu, ale i pochodzenia – stanowi podstawę dla bycia świadomym konsumentem i uczestnikiem krajowej gospodarki.
Powyższe informacje dotyczą jednak wyłącznie produkcyjnej części branży FMCG, którą podzielić można jeszcze na dwie kategorię – dystrybutorów i pośredników (na przykład hurtowników), czy sieci handlowe, stanowiące ostatni przystanek na drodze produktu zmierzającego do klienta docelowego. Jak dokładnie wygląda dziś rynek FMCG?
Sprawdź też: Co wpływa na postrzeganie marki? Na co zwrócić uwagę?
Jak wygląda dziś sytuacja na rynku FMCG?
Jak już mieliśmy okazję wspomnieć wyżej, produkcyjny sektor FMCG charakteryzuje się tendencją do monopolizowania określonych gałęzi, gdzie jedna lub dwie firmy kontrolują większość światowej produkcji określonych dóbr w danej dziedzinie. Trudno wyrokować, w jaki sposób ta sytuacja przekłada się na jakość produktów i ich ceny, choć jak podpowiadają nam podstawy ekonomii, wyłącznie realna konkurencja pomiędzy podmiotami może wpływać na stałe zmniejszenie ceny towarów przy jednoczesnym wzroście ich jakości.
Założenie własnej firmy produkującej autorski produkt nie jest niemożliwe, jednak trzeba przyznać, że jego produkcja i dystrybucja na skalę światową może stanowić nie lada wyzwanie. Podobnie jest w przypadku pośrednictwa między producentem a siecią handlową. Firmy tego rodzaju z natury są bardziej lokalne, latami ugruntowując swoje pozycje – ten fakt może demotywować osoby pragnące postawić swój pierwszy krok w branży. Ponadto, duża część producentów odchodzi od usług pośredników na rzecz własnych centrów dystrybucyjnych, co z pewnością nie pomoże początkującemu przedsiębiorcy.
Dużo inaczej będzie w przypadku sprzedaży, gdzie branża FMCG jest zdecydowanie najprzystępniejsza z punktu widzenia założenia własnego biznesu. Wielkie sieci handlowe o rozpoznawalnych na całym świecie – czy choćby jeno kraju – logach i nazwach, to tylko wierzchołek góry lodowej. Małe, osiedlowe sklepy i rodzinne biznesy wcale nie są mniej istotne dla ekonomii i każdy może je założyć. W tym przypadku wystarczy zadbać o właściwą analizę potrzeb występującą na danym obszarze i czym prędzej wypełnić określoną niszę.
Analizowanie branży FMCG wyłącznie pod kątem prowadzenia własnego biznesu to często droga donikąd – okoliczności nie zawsze będą na tyle sprzyjające, by pozwolić nam na prowadzenie zyskownego biznesu, czy tym bardziej na stanie się potentatem o globalnym zasięgu. Warto jednak mieć na względzie, że branża FMCG może umożliwić nam rozwój kariery zawodowej na wielu polach, zarówno na stanowiskach fizycznych, technicznych, jak i kierowniczych. Jaka jest jej charakterystyka w tym zakresie?
Dlaczego warto pracować w branży FMCG?
Praca w branży FMCG (Fast Moving Consumer Goods) cieszy się dużą popularnością wśród osób na różnych etapach kariery. Sektor ten oferuje wiele korzyści zarówno młodym pracownikom, jak i doświadczonym specjalistom. Oto główne powody, dla których warto rozważyć karierę w tej dynamicznej branży:
1. Stabilność zatrudnienia
Branża FMCG opiera się na produktach codziennego użytku, takich jak żywność, kosmetyki czy środki czystości, które są zawsze potrzebne. Stały popyt na te produkty sprawia, że firmy działające w tym sektorze mają stabilną pozycję rynkową, co przekłada się na pewność zatrudnienia dla pracowników.
2. Szerokie możliwości rozwoju
Sektor FMCG oferuje wiele ścieżek kariery w różnych obszarach, takich jak:
- Marketing i sprzedaż – rozwój strategii rynkowych i budowanie relacji z klientami.
- Produkcja i logistyka – zarządzanie łańcuchem dostaw i organizacja procesów produkcyjnych.
- Zarządzanie produktami (Product Management) – wprowadzanie nowych produktów na rynek i ich rozwój. Dzięki różnorodnym działom w firmach FMCG pracownicy mają szansę na awans zarówno poziomy, jak i pionowy.
3. Dynamiczne środowisko pracy
Praca w FMCG jest szybka i intensywna, co może być dużym atutem dla osób, które lubią wyzwania i różnorodność. Rynek produktów szybkozbywalnych wymaga błyskawicznego reagowania na zmieniające się potrzeby konsumentów i trendy rynkowe, co sprawia, że każdy dzień pracy jest inny.
4. Możliwość współpracy z prestiżowymi markami
Praca w międzynarodowych korporacjach FMCG, takich jak Procter & Gamble, Unilever czy Nestlé, daje możliwość zdobycia doświadczenia w pracy z najbardziej rozpoznawalnymi markami na świecie. Tego typu doświadczenie jest cenne na rynku pracy i otwiera drzwi do dalszej kariery.
5. Atrakcyjne wynagrodzenie i benefity
Branża FMCG oferuje konkurencyjne wynagrodzenia, a także bogate pakiety benefitów, które mogą obejmować:
- Prywatną opiekę medyczną,
- Karty sportowe,
- Dodatki do wynagrodzenia, takie jak premie czy bonusy,
- Programy szkoleń i rozwoju zawodowego.
6. Szansa na pracę za granicą
Wiele firm FMCG to międzynarodowe korporacje, które oferują możliwość pracy w zagranicznych oddziałach. To świetna okazja do rozwoju zawodowego, zdobycia doświadczenia w pracy w wielokulturowym środowisku i podniesienia swoich kompetencji językowych.
7. Innowacyjność i nowoczesne technologie
Firmy FMCG stale inwestują w rozwój nowych technologii, takich jak automatyzacja produkcji czy analiza danych konsumenckich. Praca w takim środowisku pozwala zdobyć wiedzę o najnowszych trendach i rozwiązaniach technologicznych.
Jak rozwinąć karierę w branży FMCG?
W kontekście planowania kariery warto w pierwszej kolejności zastanowić się nad tym, jakie stanowisko pracy interesowałoby nas najbardziej i jakie umiejętności musi mieć pracownik branży FMCG. Zależnie od stanowiska niezbędny będzie inny poziom wykształcenia czy zestaw umiejętności technicznych, a nawet kompetencji miękkich.
Warto jednak mieć na uwadze, że o ile miejsc pracy jest sporo, o tyle kandydatów również – dobrze byłoby więc zawczasu zatroszczyć się o rozbudowanie swojego CV wzmiankami o odbyciu najrozmaitszych kursów czy szkoleń.
Aktualnie branża FMCG poszukuje nowych pracowników w wielu zawodach. Wśród najbardziej popularnych ogłoszeń znajdziemy przedstawicieli handlowych, pracowników produkcji, magazynierów czy szeregowych pracowników sklepu. Na brak ofert nie będzie mógł narzekać również doradca klienta czy analityk sprzedaży, a wraz z dynamicznym rozwojem całego sektora możemy liczyć także na obecność anonsów uwzględniających potrzeby kadry kierowniczej.
Na pracę w jakich zawodach w branży FMCG mogą dziś liczyć Polacy i jakie wymagania postawią przed kandydatami ich potencjalni pracodawcy? Na to pytanie odpowie poniższa lista.
Pracownik sklepu
Zdecydowanie najpopularniejszym ze stanowisk pracy, jakie oferuje branża FMCG, będzie kasjer-sprzedawca, czy też po prostu pracownik sklepu, nierzadko określany mianem doradcy klienta (na przykład w przypadku drogerii).
Z uwagi na zakres obowiązków, jakie pełni pracownik sklepu, wymagania formalne wobec kandydatów nie są szczególnie wygórowane. Wykształcenie minimum zawodowe, chęć do pracy i sprawność fizyczna to solidne podstawy. Doświadczenie w pracy na podobnym stanowisku zawsze będzie mile widziane, choć nie będzie niezbędne.
Głównym determinantem mogą okazać się kompetencje miękkie kandydatów, takie jak odporność na stres, komunikatywność, czy umiejętność pracy w grupie i pod presją czasu. W niektórych lokalizacjach dodatkowy atut będzie stanowić znajomość języka obcego – angielskiego bądź niemieckiego.
Pracownik produkcji
W bieżącej sytuacji rynkowej, pracownicy produkcji mogą liczyć na całe mnóstwo kierowanych do nich ofert pracy. W wielu przypadkach wykształcenie zawodowe również okaże się wystarczające, ale do pracy na niektórych stanowiskach niezbędne będzie wykształcenie techniczne.
Podobnie jak w przypadku pracowników sklepu, doświadczenie na podobnym stanowisku będzie mile widziane. Niezbędna może się okazać umiejętność korzystania z odpowiednich narzędzi czy korzystania z właściwych dla zakładu maszyn, jednak z tymi drugimi kandydat będzie miał okazję zapoznać się w trakcie okresu próbnego.
Jeśli zaś chodzi o kompetencje miękkie kandydata, to nie do pominięcia będzie umiejętność pracy w grupie i pod presją czasu. Nie do przecenienia będzie także komunikatywność czy umiejętność szybkiego rozwiązywania problemów.
Pracownik magazynu
Praca w branży FMCG nieodmiennie jest łatwo dostępna również dla pracowników magazynu. Charakterystyka ich pracy, a co za tym idzie, wymagania dotyczące kandydatów, są dość podobne do tych, które obserwujemy w przypadku pracowników produkcji. Dobra sprawność fizyczna i motywacja do pracy to absolutna podstawa.
W przypadku pracy na magazynie warunkiem koniecznym będzie posiadanie uprawnienia na wózki widłowe. Kandydat będzie miał tym większe szanse na zdobycie stabilnej posady, im większe doświadczenie posiada.
Przedstawiciel handlowy
Powiedzenie, że „reklama jest dźwignią handlu” nie wzięło się znikąd. Gdyby nie ciężka praca przedstawicieli handlowych, to wielu towarów nie moglibyśmy oglądać na sklepowych półkach.
Przedstawiciel handlowy kojarzy nam się zwykle z akwizytorem, czy zawodem podobnego pokroju – branża FMCG widzi go jednak w inny sposób. W tym przypadku klientem docelowym przedstawiciela handlowego jest sklep, a zleceniodawcą – wytwórca produktu. Zadaniem przedstawiciela handlowego jest wynegocjowanie jak najlepszych warunków współpracy pomiędzy producentem a sklepem czy siecią handlową.
Większość pracodawców będzie preferowała kandydatów z wykształceniem średnim, choć w niektórych przypadkach wymogiem może być wykształcenie wyższe, na kierunku powiązanym z branżą. Wśród niezbędnych kompetencji miękkich wymienimy komunikatywność, odporność na stres, zdolności negocjacyjne, nienaganną prezencję, poczucie humoru i elokwencję.
Stanowiska kierownicze
Wiele aktualnych ofert pracy będzie dotyczyło posady na stanowisku kierowniczym różnego szczebla, od kierowników sklepu, przez managerów lokalnych, aż do dyrektorów regionalnych. To właśnie pracując na tych stanowiskach, można zarobić najwięcej – jednak największe są również wymagania.
Nie obejdzie się ani bez wykształcenia wyższego, ani kilkuletniego doświadczenia zawodowego. Wymagana będzie przynajmniej komunikatywna znajomość języka angielskiego, umiejętność obsługi komputera i prawo jazdy kat. B. Warto zwiększyć swoje szanse eksponując jak największą ilość ukończonych kursów czy szkoleń.
Kompetencje miękkie, takie jak zdolności komunikacyjne, umiejętność zarządzania zespołem i koordynowania jego pracy, bezkonfliktowość, zdolność do pracy pod presją czasu czy umiejętność logicznego myślenia, to tylko kilka z najistotniejszych, które z całą pewnością zostaną wzięte pod uwagę w trakcie rekrutacji.
Przyszłość branży FMCG
Rynek FMCG rozwija się niezwykle dynamicznie, a co za tym idzie – równie dynamicznie się zmienia. Nic nie zapowiada tego, by w najbliższych latach jakkolwiek zmieniły się tendencje co do ilości wakatów, czy przychodów uzyskiwanych przez największe zakłady. Specyfika pracy w branży może jednak ulec pewnym korektom.
Na pierwszy plan wysuwa się zdobywająca na popularności sprzedaż internetowa, wychodząca już poza ramy sprzedaży sprzętu RTV czy ubrań. W dzisiejszych czasach sprzedaż produktów pierwszej potrzeby, żywności, czy w ogólnym rozumieniu – produktów szybko psujących się czy wymagających specjalnego przechowywania – za pośrednictwem internetu, nie stanowi już problemu. Kurierzy miejscy, z których usług mogą skorzystać klienci wybranych sklepów, są w stanie błyskawicznie dowieźć wybrany towar na miejsce, w czasie porównywalnym do własnoręcznego zrobienia przez nas zakupów.
Możemy zatem zaobserwować powolne przenoszenie usług sprzedażowych ze sklepów stacjonarnych do przestrzeni internetowej również w branży FMCG. Nie jest to jeszcze tendencja wyraźna, ale w sercach wielu pracowników sklepów rodzi coraz większe obawy o zachowanie pracy.
Równie duże obawy rodzi postępująca automatyzacja i zwiększony udział technologii w naszym codziennym życiu. Kasy samoobsługowe to tylko wierzchołek góry lodowej – wielu przedsiębiorców testuje nawet w pełni funkcjonalne sklepy, pozbawione jakiejkolwiek obsługi. Istnieją obawy, że osoby o niższych kompetencjach zostaną pozbawione pracy, a ich obowiązki przejmą maszyny i nieliczne grono obsługujących je techników.
Branża FMCG i własna firma – czy to dobry pomysł?
Partycypowanie w rynku produktów szybkozbywalnych może odbywać się na różne sposoby. Jednym z nich gałąź produkcyjna, niemal w całości opanowana przez międzynarodowe koncerny. Nie oznacza to oczywiście, że nie ma dla Ciebie miejsca na rynku FMCG.
Musisz jedynie mieć na względzie fakt, że „nie od razu Rzym zbudowano” i pracować na sukces swojego produktu latami. Ponadto będziesz potrzebował solidnego kapitału, dbając nie tylko o linie produkcyjne, ale i budując rozwinięte kanały dystrybucji.
Chcąc aktywnie uczestniczyć w omawianym sektorze, nie musisz od razu otwierać zakładów produkcyjnych – możesz zacząć od handlu produktami pierwszej potrzeby, takimi jak środki czystości czy wyroby spożywcze. Po raz kolejny warto zacząć od małego, osiedlowego sklepu, by po paru latach ciężkiej pracy dorobić się sieci handlowej o przynajmniej krajowym zasięgu.
O czym warto pamiętać w kontekście branży FMCG?
Branża FMCG to wieloskładnikowa część gospodarki, w której skład wchodzą trzy elementy – produkcja, dystrybucja i sprzedaż. Jest to sektor w pocie czoła budowany przez miliony ludzi na całym świecie, zarówno szeregowych pracowników fizycznych, jak i pracowników umysłowych na najwyższych szczeblach. W branży FMCG łatwo jest dostać pracę.
W dużej mierze branża FMCG została zdominowana przez największe firmy na świecie. Warto jest w tej materii być świadomym konsumentem, przed zakupem szczegółowo zapoznając się z portfolio największych przedsiębiorstw – niektóre z pozornie konkurujących ze sobą marek, tak naprawdę pochodzą od jednego i tego samego przedsiębiorcy.
Źródło zdjęcia: https://pl.123rf.com/photo_92411185_wyb%C3%B3r-%C5%9Bwie%C5%BCych-warzyw.html